Hình 1. Logo chính thức của Ngày kỹ thuật thế giới
(Nguồn: https://worldengineeringday.net)

Quá trình hình thành và phát triển

Ngày kỹ thuật thế giới vì sự phát triển bền vững đã được UNESCO công bố trong nội dung cuộc họp Đại hội đồng lần thứ 40 năm 2019. Theo đó, ngày 04 tháng 3 hàng năm kể từ năm 2020 đã được UNESCO chọn là ngày để tôn vinh các ngành kỹ thuật cũng như sự đóng góp của các kỹ sư trên toàn thế giới.

Ý tưởng về việc tổ chức Ngày kỹ thuật thế giới đã xuất hiện từ nhiều năm về trước, trong đó có những cột mốc đáng nhớ như:

• Năm 2015: Đại hội đồng Liên hợp quốc công bố Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững cùng với 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDGs).

  

• Năm 2018: Trong lễ kỷ niệm 50 năm thành lập, Liên đoàn các Tổ chức Kỹ thuật thế giới (World Federation of Engineering Organizations – WFEO) đã đề xuất ý tưởng thành lập Ngày Kỹ thuật thế giới;
• Năm 2019: Trong kỳ họp lần thứ 40, Đại hội đồng UNESCO đã thông qua nghị quyết công bố ngày 04/3 hàng năm là Ngày Kỹ thuật thế giới vì sự phát triển bền vững, và sẽ được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2020;
• Năm 2020: Kỷ niệm Ngày Kỹ thuật thế giới được tổ chức lần đầu tiên, tuy nhiên nhiều sự kiện đã không thể diễn ra do ảnh hưởng của đại dịch Covid;
• Năm 2021: Ngày Kỹ thuật thế giới được tổ chức lần thứ hai với chủ đề Xây dựng hành tinh khỏe mạnh (Engineering for A Healthy Planet), trong đó nhấn mạnh việc ra mắt Báo cáo kỹ thuật số 2 của UNESCO. Sự kiện này có thể được xem là bước đột phá khi đã thành công trong việc quảng bá hình ảnh và đã nhận được hơn 32 triệu lượt tương tác trên các nền tảng mạng xã hội;
• Năm 2022: Ngày Kỹ thuật thế giới được tổ chức lần thứ ba với chủ đề Củng cố quá khứ - kiến tạo tương lai (Build back wiser - engineering the future) cùng 135 sự kiện đã diễn ra trên toàn thế giới, trong đó bao gồm những hoạt động lớn như: hội thảo, webinar, hackathon, các buổi trao đổi, chia sẻ trực tuyến với các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực khác nhau;
• Năm 2023: Ngày Kỹ thuật thế giới được tổ chức lần thứ 4 với tên gọi Đổi mới trong kỹ thuật vì một thế giới bền vững (Engineering innovation for a more resilient world) tại thành phố Madrid, Tây Ban Nha, trong đó nổi bật nhất là buổi hội thảo về chủ đề Xây dựng thành phố của tương lai (Engineering the cities of the future) được trình bày bởi Viện Năng lượng Tây Ban Nha.

Hình 2. Tóm tắt sự hình thành Ngày kỹ thuật thế giới vì sự phát triển bền vững
(Nguồn: https://worldengineeringday.net)

Các sự kiện nổi bật trong năm 2024

Tháng 3/2024 cũng là dip kỷ niệm Ngày Kỹ thuật thế giới được tổ chức lần thứ 5 với tên gọi Giải pháp kỹ thuật vì một thế giới bền vững (Engineering Solutions for a Sustainable World), tiêu biểu là chuỗi hoạt động trong cuộc thi Hackathon hướng đến mục tiêu xanh “We go green”.

Cuộc thi đem lại cơ hội hợp tác cho các nhà kỹ sư, nhà phát triển phần mềm, nhà thiết kế và các chuyên gia công nghệ nhằm tạo ra các giải pháp sáng tạo cho các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, năng lượng sạch, xử lý nước và các vấn đề khác mà kỹ thuật có thể giải quyết. Giải thưởng sẽ được trao cho các đội có giải pháp xuất sắc cũng như tiềm năng nhất trong việc triển khai các ý tưởng trên thực tế.

Một số video công giới thiệu sự kiện Ngày kỹ thuật thế giới năm 2024

Ngoài ra, sự kiện cũng được quảng bá rộng rãi qua các buổi hội thảo trực tuyến toàn cầu như: Lễ công bố giải cuộc thi Hackathon, sự kiện trực tuyến của Ủy ban UNESCO tại Paris, sự kiện trực tuyến của WFEO tại Lisbon, buổi thảo luận cùng các kỹ sư trẻ tại WFEO…

Những động lực thúc đẩy sự thành lập Ngày kỹ thuật thế giới

Động lực lớn nhất thúc đẩy sự đề xuất thành lập Ngày kỹ thuật thế giới chính là nhấn mạnh vai trò của kỹ sư trong việc đi tìm lời giải đáp cho các thách thức đến từ 17 mục tiêu phát triển bền vững mà Liên hợp quốc đã đề ra, bởi đội ngũ kỹ sư sẽ là lực lượng tham gia trực tiếp và triển khai các dự án hướng đến mục tiêu phát triển bền vững ở các lĩnh vực khác nhau như môi trường, nước, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, bình đẳng giới, giáo dục. Trong đó, các dự án chính có thể kể đến là:

• Phát triển công nghệ xanh: Trong nỗ lực đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của thế giới, các kỹ sư đang nghiên cứu và phát triển các công nghệ xanh như năng lượng tái tạo, xử lý nước thải và phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch. Các công nghệ này giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tác động tiêu cực đến sức khỏe con người, đồng thời thúc đẩy sự tiến bộ về môi trường sống lành mạnh.
• Xây dựng cơ sở hạ tầng bền vững: Sự tăng trưởng kinh tế của các quốc gia luôn cần phải đi đôi với việc đầu tư phát triển các cơ sở hạ tầng thiết yếu như đường bộ, cầu đường sắt, đập, quản lý chất thải, cung cấp nước và vệ sinh, mạng lưới năng lượng và kỹ thuật số. Ngoài ra, thiết kế và phát triển cơ sở hạ tầng cũng góp phần tạo dựng thành phố bền vững, tăng sức chống chịu và khả năng phục hồi trước những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết như bão, lũ lụt, lốc xoáy, đặc biệt là ở những nước đang phát triển, nơi thường xuyên gánh chịu những hậu quả nặng nề sau những đợt thiên tai;
• Khuyến khích sáng tạo và đổi mới: Việc khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực kỹ thuật là chìa khóa để tạo ra các giải pháp tiên tiến cho các vấn đề phức tạp của thế giới, từ đó mang lại cuộc sống thịnh vượng, và quan trọng hơn hết là không để ai bị bỏ lại phía sau, đảm bảo khả năng tiếp cận công nghệ bình đẳng cho phụ nữ và trẻ em, đặc biệt là ở khu vực nông thôn tại những quốc gia đang phát triển;
• Giáo dục và đào tạo: Để đạt được sự tiến bộ trong lĩnh vực kỹ thuật và công nghệ, việc tăng cường giáo dục và đào tạo cho giới trẻ là không thể thiếu. Các chương trình giáo dục kỹ thuật phải được mở rộng và phổ cập hơn, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, nơi mà việc truy cập vào giáo dục kỹ thuật còn rất nhiều hạn chế. Việc đào tạo kỹ năng kỹ thuật cho cả nam và nữ từ sớm sẽ tạo ra một lực lượng lao động kỹ thuật đa dạng và có tay nghề cao;
• Hợp tác quốc tế: Việc tăng cường hợp tác giữa các quốc gia là một yếu tố quan trọng trong việc chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và công nghệ để giải quyết các vấn đề phát triển bền vững trên toàn cầu.

Tôn vinh sự đóng góp không ngừng của các kỹ sư

Bên cạnh việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò quan trọng của các ngành kỹ thuật trong đời sống hàng ngày cũng như sự phát triển chung của xã hội, ngày này cũng là cơ hội để tôn vinh sự đổi mới và sáng tạo của các kỹ sư, khi họ không ngừng nỗ lực tìm kiếm các phương pháp mới để cải thiện và tối ưu hóa công việc của mình. Các kỹ sư không chỉ là những người thực hiện các công việc kỹ thuật chúng ta thường thấy mà còn là những nhà sáng tạo, những người đóng góp ý tưởng và giải pháp đổi mới cho các vấn đề phức tạp của thế giới. Nhờ vào sự kiên trì, tài năng và kiến thức chuyên môn, các kỹ sư đã đưa ra các lời giải đáp hiệu quả và bền vững cho các thách thức về năng lượng, môi trường, y tế, giao thông, cũng như nhiều lĩnh vực khác.

Ngoài ra, đây cũng là dịp để quảng bá các ngành kỹ thuật và khích lệ các thế hệ trẻ tiếp tục theo đuổi con đường sự nghiệp trong lĩnh vực này. Thông qua việc giới thiệu về những thành tựu của các kỹ sư và những cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực kỹ thuật, chúng ta có thể tạo ra động lực và truyền cảm hứng, lan tỏa niềm đam mê cho các thế hệ tiếp theo, giúp họ trở thành những nhà lãnh đạo và nhà sáng tạo trong tương lai.

Ở quy mô rộng hơn, ngày kỹ thuật thế giới cũng là dịp để tăng cường hợp tác giữa chính phủ các quốc gia, ngành công nghiệp và các tổ chức xã hội để giải quyết những vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và nhu cầu về năng lượng sạch, bằng cách phát triển các chiến lược và lộ trình hợp lý, tạo sự thúc đẩy trong việc thực hiện các giải pháp kỹ thuật cho sự phát triển bền vững của toàn thế giới.

Thực hiện: Trọng Khoa

Tài liệu tham khảo

1. https://worldengineeringday.net/about-us/;

2. https://ptc.org.ph/news/world-engineering-day-for-sustainable-development/;

3. https://www.unesco.org/en/days/engineering-sustainable-development.