Bạn có đang hiểu đúng về việc đọc sách?
Cứ mỗi giây trôi qua thì có hàng trăm sự kiện xảy ra trên khắp thế giới, nếu chúng ta không ngừng cập nhật thông tin, kiến thức thì chính bản thân ta sẽ bị lùi về phía sau. Việc tiếp nhận thông tin có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau như tivi, Internet, báo chí và đọc sách là một trong những cách truyền thống từ xưa nay vẫn được con người duy trì và truyền dạy qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, việc đọc sách sao cho hiệu quả và đọc thế nào là đúng vẫn còn là một câu hỏi ngỏ mà nhiều người chưa thật sự hiểu rõ. Bài viết sau sẽ trình bày những lý do vì sao đọc sách là cần thiết và phương pháp đọc để có thể tiếp thu nhanh hơn.
Đọc sách là con đường ngắn nhất để tiếp thu nền văn minh thế giới và làm giàu thêm hiểu biết của cá nhân. Bên cạnh đó ít ai biết rằng sách còn có nhiều công dụng đặc biệt khác như:
Đem lại cảm xúc tích cực
Sách có thể giúp cho chúng ta trở nên hạnh phúc hơn. Đọc sách có thể đưa chúng ta đến một nơi khác, một thế giới rời xa mọi nỗi buồn, sự cô đơn, và sự mệt nhoài hiện diện trong cuộc sống thường ngày chúng ta đang sống. Đọc sách trước khi ngủ còn giúp chúng ta thư giãn đầu óc bởi vì nó giúp loại bỏ căng thẳng và kích thích trí não.
Đọc sách tăng khả năng tập trung
Khi chúng ta xem vô tuyến đó là một hành động thụ động và không cần suy nghĩ nhiều, còn khi chúng ta đọc sách, nó sẽ khuyến khích tâm trí chúng ta thư giãn và tập trung chuyên sâu vào từng từ mà chúng ta đang đọc. Ngoài ra, việc đọc sách còn giúp cải thiện khả năng tập trung, nâng cao sự chú ý và sự kết nối với não. Những nội dung kiến thức trong cuốn sách sẽ giúp não bộ hoạt động và tư duy sâu hơn về cái nhìn sự vật xung quanh, về ý tưởng và cả những cảm xúc.
Đọc sách giúp cải thiện trí nhớ
Sách là một công cụ tốt để hỗ trợ việc xây dựng trí nhớ ngắn hạn và dài hạn. Khi chúng ta già đi, trí nhớ của chúng ta sẽ giảm đi rõ rệt. Tuy nhiên, thống kê cho thấy việc duy trì thói quen đọc sách mỗi ngày sẽ làm giảm quá trình lão hóa não của tuổi già. Chứng minh cũng cho thấy con người có thể hồi tưởng trí nhớ tốt hơn khi học từ một cuốn sách thay vì xem qua màn hình.
Phương pháp lựa chọn và đọc sách hiệu quả
Đọc sách rất hữu ích cho chúng ta và việc chọn sách là một khâu rất quan trọng. Hãy xác định đúng mục tiêu trước khi đọc và có thể tham khảo thêm những đánh giá nhận xét về cuốn sách để chúng ta có thể chọn được một cuốn sách phù hợp giữa muôn vàn những thể loại sách ngoài tiệm.
Nguồn: Internet
Lựa chọn được một cuốn sách phù hợp là một niềm hạnh phúc và đọc sách cũng là một nghệ thuật. Bạn tự hỏi tại sao cùng một quyển sách nhưng có người lại đọc hiệu quả hơn người khác và có hành động áp dụng sau đó. Những kỹ năng cơ bản để đọc sách là gì?
- Đọc lướt có hệ thống: Kỹ năng đọc lướt là kỹ năng đọc bao quát để nắm toàn bộ nội dung của cuốn sách. Trước tiên hãy đọc nhanh trang đầu và phần giới thiệu để hình dung ra thể loại. Sau đó hãy đọc lướt phần mục lục vì đây là nơi để bạn biết được rằng cuốn sách này có những nội dung chính gì. Cuối cùng hãy đọc thêm phần lời giới thiệu của nhà xuất bản, đôi khi chính tác giả là người chắp bút cho lời tựa và sẽ tóm gọn ý chính mà người viết muốn gửi đến độc giả của mình. Những bước đầu này rất quan trọng trong việc quyết định xem bản than có muốn tiếp tục đọc cuốn sách này không. Kỹ năng này giúp cho chúng ta rút ngắn thời gian chọn lựa sách và cũng giúp cho việc đọc sách trở nên thú vị hơn.
- Đọc sách tích cực: Có rất nhiều người chọn đọc sách chỉ để lấy thông tin cần thiết nhưng có những người muốn đọc và thấu hiểu từng câu chữ trong cuốn sách và cả thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm. Khi chúng ta gặp những thông tin khó hiểu hay những kiến thức vượt ngoài khả năng hiểu biết của mình, bạn sẽ làm gì? Thông thường chúng ta sẽ đi hỏi những người có kiến thức chuyên môn để giải thích hoặc ta sẽ tự chấp nhận mà bỏ qua kiến thức đó. Đây là cách đọc không tích cực và đi sai với ý muốn của tác giả. Quá trình bạn cố gắng đi tìm câu trả lời, sử dụng bộ não để tư duy và đào sâu suy nghĩ chính là kỹ năng đọc sách. Và để đọc sách có hiệu quả, chúng ta cần phải vận dụng trí óc của mình để suy ngẫm và nhất là không sử dụng sự hỗ trợ từ nguồn bên ngoài. Phương pháp này đòi hỏi sự kiên trì và quyết tâm vì đa phần chúng ta dễ nản ở bước đầu do sự chênh lệch về khả năng hiểu biết giữa người đọc và người viết. Thế nhưng, qua một thời gian, chúng ta sẽ cảm thấy đây là một cách đọc hiệu quả vì nó giúp rèn luyện kỹ năng tư duy và tăng thử thách của bản thân.
- Đọc sách chia cấp độ: Việc đọc sách có thể chia ra bốn cấp độ. Điều này sẽ giúp chúng ta hình dung rõ hơn về việc đọc sách. Cấp độ một được coi là cấp độ sơ khai. Đây thường dành cho học sinh tiểu học vì cấp độ này chỉ yêu cầu biết đọc nắm mặt chữ và ý nghĩ đơn giản nhất của từ vựng. Cấp độ thứ hai là đọc kiểm soát. Cách đọc này đòi hỏi độ khó hơn khi yêu cầu thời gian để hoàn tất. Mục tiêu của cách đọc này là sau cùng người đọc phải hiểu được ý nghĩa bề nổi của cuốn sách và phân loại được thể loại sách mà mình đọc. Cấp độ thứ ba gọi là đọc phân tích. Đọc phân tích đòi hỏi người đọc phải hiểu và biến nó thành của riêng họ. Cấp độ này cần kiến thức và sự hiểu biết nhất định để hiểu. Cuối cùng là cấp độ bốn cũng là cấp độ khó nhất có tên gọi là đọc đồng chủ đề. Chúng ta sẽ đọc nhiều sách và tìm mối liên hệ giữa các cuốn sách. Điều này cần kỹ năng đọc sách tích cực và phải yêu cầu sự nỗ lực cao. Tuy nhiên, nếu ai rèn luyện cách đọc này sẽ thấy lợi ích rất lớn mà chúng đem lại.
- Duy trì thói quen đọc sách mỗi ngày: hãy đặt ra mục tiêu cho mình mỗi ngày để hoàn thành cuốn sách, đó có thể là một tuần, một tháng nhưng hãy đặt thời gian cụ thể cho việc đọc sách. Thời gian lý tưởng cho việc đọc sách là một giờ một ngày nếu bạn có nhiều thời gian rảnh nếu không thì 30 phút mỗi ngày cũng đã là rất tốt. Việc giữ cho mình một thói quen đọc sách sẽ giúp cho bộ não hoạt động thường xuyên và nhớ lâu hơn.
- Tập trung hoàn toàn: khi đọc sách, hãy loại bỏ những công việc cá nhân sang một bên như những việc cơ quan hay việc nhà, hãy để cho tâm hồn mình được thư giãn và thả hồn vào thế giới của sách. Nếu có thể, hãy chọn một không gian yên tĩnh và nhẹ nhàng, sự tĩnh lặng sẽ giúp cho bạn dễ tập trung hơn vào những trang sách.
- Đặt câu hỏi: Để tăng tính hiệu quả trong lúc đọc, chúng ta cần phải đăt những câu hỏi và tìm câu trả lời. Những câu hỏi dưới đây cần được bạn trả lời trong lúc đọc:
+ Cuốn sách này nói về vấn đề gì?
+ Cuốn sách đã đáp ứng được nhu cầu ban đầu của mình chưa?
+ Ý nghĩa thật sự của cuốn sách?
Khi trả lời những câu hỏi trên ta sẽ tự tóm tắt lại nội dung cuốn sách mà mình đang đọc. Đây là một kỹ năng đòi hỏi con người cần phải tự tìm tòi và phân tích thông tin đúng đắn.
Nguồn: Internet
- Đọc sách có tư duy: Tư duy khi đọc sách là sự hình dung hình ảnh biểu tượng trong đầu sau đó đối chiếu so sánh với những thông tin mà mình có được khi tiếp cận với những kiến thức mới. Từ đó, ta sẽ tổng kết lại tất cả thông tin và rút ra được kết luận cho bản thân mình. Dựa trên những cơ sở đó, ta sẽ có được những góc nhìn mới, tầm nhìn mới và bao quát hơn.
- Áp dụng những gì ta đọc vào cuộc sống: ví dụ nếu bạn đang tìm đọc một cuốn sách để thay đổi bản thân thì sau khi đọc xong, chúng ta nên thực hành ngay. Việc thực hành sẽ giúp chúng ta nhớ lâu hơn những bài học đã đọc được trước đó. Những kiến thức chúng ta đọc được sẽ trở nên hữu ích nếu ta biết cách dùng nó trong cuộc sống thường ngày. Có như vậy thì ta mới cảm nhận được việc đọc sách thật sự mang lại nhiều giá trị trong cuộc sống.
- Ghi chú và đánh dấu: rất hiếm khi chúng ta có thể nhớ hết tất cả những gì mình đọc, vì thế bạn nên ghi chép lại những ý chính hoặc những câu, những ý tưởng mà bạn cảm thấy hay và thích. Hay chỉ đơn giản đánh dấu từng trang sách mà bạn cho là có giá trị với bạn. Hành động này không chỉ giúp bạn ghi nhớ thông tin mà còn giúp chắt lọc nội dung mình đã đọc được.
Cách đọc sách chiếm vai trò vô cùng quan trọng trong việc quyết định khả năng tiếp thu kiến thức của bạn. Nếu chúng ta nắm được bí quyết đọc sách hiệu quả, chúng ta có thể thay đổi được cách nhìn và tư duy của bản thân để từ đó định hướng cho chính mình đồng thời sẽ có được những quyết định đúng đắn và phù hợp cho chính bản thân.
Thực hiện: An Phạm
Nguồn tham khảo:
1. Why Books Are Important In Our Life? 2022 (interestingarticlestoread.com)
2. Mortimer J.Adler & Charles Van Doren. 2018. Phương pháp đọc sách hiệu quả. 2018. Alpha book, Lao động- Xã hội